طرح موفق چینی ها نمونه ای برای میدان مرکزی همدان

همدان یکی از معدود شهرهای ایران است که نقشه ای مدرن دارد.طراحی شهری از مغفول ترین موضوعات شهرداری های کشور است.تنها در چند سال اخیر برخی کلان شهرهای کشور به این مقوله ورود کرده اند. نمونه ای از یک طرح موفق را در چین می بینید.

نقشه شهر در زمان «فرید الدوله گلگون» شهردار وقت همدان در سال های ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۴ توسط یک مهندس آلمانی کشیده شد که براساس یک میدان مرکزی و شش خیابان اصلی طراحی شده. این میدان یک خواهر خوانده در شهر کارلسروهه آلمان دارد.

از این میدان شش خیابان سی‌متری منظم به زاویه ۶۰ درجه منشعب می‌شود که به نام‌های خیابان اکباتان، باباطاهر، عباس‌آباد، بوعلی، سنگ‌شیر و شورین نامگذاری شده بودند که پس از انقلاب اسلامی نام خیابانهای شریعتی، تختی و شهدا به جای عباس‌آباد، سنگ‌شیر و شورین برگزیده شدند.

این خیابانها، در محل الحاق به میدان امام قرار دارند و در دو طرف، دارای گنبد‌هایی با پوشش فلزی هستند و ۱۲ تابلو به نام دوازده پیشوای دینی شیعیان برروی آنها دیده می‌شود. از چنین شهرهایی در جغرافیای شهری به نام شهرهای شعاعی با دوایر متحدالمرکز یاد می‌شود که در ایران تنها میدان امام شهر همدان به این شکل است.

بدنه و بخشای اطراف این میدان به غیر از ساختمانهایی که با کاربری شهری در این میدان قرار گرفته‌اند، همه یادگاری‌هایی از شروع شهرسازی مدرن در شهر همدان هستند. این میدان با بدنه ساختمانهای اطراف آن در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و هنوز آثاری از از تزیینات آن مانند آجرکاری‌های ساده و برجسته بانقوش هندسی، گچ‌بریهای ساده سردر پنجره‌های چوبی ساختمانها برجای مانده است.

از آنجا که در سال ۱۳۲۵در اثر وقوع آتش‌سوزی ضلع شمال شرقی میدان ویران شد و همچنین ساختمان بانک ملی که با بدنه‌ای ناهمگون با معماری میدان، در آن مرحله ساخته شد، شکل ظاهری آن دچار تغییراتی شد که بازسازی تعدادی از در و پنجره‌های چوبی طبقات فوقانی ساختمانهای اطراف و همچنین لایه‎برداری، آب و بندکشی سطوح آجر نماها، رنگ‌آمیزی، مرمت موضعی شیروانی‌های ساختمانهای اطراف میدان امام خمینی(ره) انجام شد.

طراحی شهری از مغفول ترین موضوعات شهرداری های کشور است.تنها در چند سال اخیر برخی کلان شهرهای کشور به این مقوله ورود کرده اند. نمونه ای از یک طرح موفق را در چین می بینید.